Jerzy Bandrowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jerzy Bandrowski
Tersytes, Ters, Vorax
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

22 stycznia 1883
Rzeszów

Data i miejsce śmierci

21 sierpnia 1940
Kraków

Narodowość

polska

Język

polski

Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Karola

Dziedzina sztuki

proza, publicystyka

Jerzy Bandrowski pseudonim: Tersytes, Ters, Vorax (ur. 22 stycznia 1883 w Rzeszowie, zm. 21 sierpnia 1940[1] w Krakowie) – polski pisarz, dziennikarz, tłumacz z angielskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Juliusza Mariana i Heleny z Kadenów. Był bratem Juliusza i Tadeusza.

Studiował filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim i slawistykę na uniwersytecie w Pradze. Debiutował jako nowelista w warszawskim „Kurierze Porannym” w 1902. W 1909 redagował humorystyczny „Kurier Świąteczny”. W 1910 we Lwowie nawiązał współpracę ze „Słowem Polskim”, którą kontynuował po powrocie z Rosji. W latach 1915–1919 przebywał w Rosji. Był wiceprezesem Polskiego Komitetu Wojennego, który zorganizował Dywizję Syberyjską, walczącą przeciw bolszewikom. Zajmował się redagowaniem broszur patriotycznych dla żołnierzy. Po powrocie do Polski mieszkał we Lwowie. Następnie przeniósł się do Poznania i nawiązał współpracę z „Kurierem Poznańskim”.

Jesienią 1926 r. przybył do Jastarni jako korespondent "Kuriera Poznańskiego". Zamieszkał w domu miejscowego rybaka Dawida Długiego (dziś ulica Bałtycka 28). Podczas pobytu na Półwyspie Helskim J. Bandrowski obserwował życie codzienne ludności rybackiej, spędzając z nią wolny czas. Podjął także współpracę z wejherowskim periodykiem "Kleka", do którego pisał m.in. wiersze o tematyce morskiej[2]. W czasie II wojny światowej wysiedlili go z Poznania Niemcy, wówczas przeniósł się do Krakowa.

W zbeletryzowanym pamiętniku Przez jasne wrota zawarł swe wspomnienia z pobytu w Rosji. Do wspomnień z tego okresu wrócił również w powieściach: Pielgrzymi, Krwawa chmura, Czerwona rakieta i Wściekłe psy.

Pisał powieści obyczajowe, a także książki dla dzieci, np.: W kraju orangutanów i rajskich ptaków z 1922, Na polskiej fali z 1927. Pisywał także powieści sensacyjne w formie scenariuszy filmowych Przygody komendanta Wilczka z 1929. W 1951 wszystkie jego utwory zostały wycofane z polskich bibliotek oraz objęte cenzurą[3].

Pokłosie[edytuj | edytuj kod]

6 listopada 2011 roku odsłonięto w Jastarni na ścianie domu zamieszkiwanego J. Bandrowskiego tablicę upamiętniającą[4].

Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]

Okładka Pilota św. Teresy z 1934

Przekłady[edytuj | edytuj kod]

  • SadhanaSzept duszy, Zbłąkane ptaki

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Archiwum Narodowe w Krakowie, Księga zmarłych chrześcijan 1940, 1940.
  2. Marcin Herrmann, Jerzy Bandrowski na Wybrzeżu, „Pomerania”, 9, 2021, s. 30-31, ISSN 0238-9045.
  3. Cenzura PRL : wykaz książek podlegających niezwłocznemu wycofaniu 1 X 1951 r.. posł. Zbigniew Żmigrodzki. Nortom: Wrocław, 2002, s. 4. ISBN 83-85829-88-1.
  4. Atrakcje Jastarnia - Ciekawe miejsca i atrakcje turystyczne w Jastarni | Trivabook.pl [online], trivabook.pl [dostęp 2022-11-21] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Literatura Polska - przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa: PWN, 1984. ISBN 83-01-05368-2.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]